Voor zolang ik me kan herinneren stel ik mijzelf de vraag: Wat is wijsheid? Mijn hele leven heb ik gestudeerd en ik volg nog jaarlijks diverse bijscholingen. Mijn boekenkast beslaat een enorme wand en ik kan nog steeds blij verrast zijn als ik een boek ‘herontdek’.
Heerlijk zou je denken, maar ik spreek regelmatig studenten die de studiestof absurd veel vinden en de grootste moeite hebben om zich door de boeken te worstelen. De opleidingen zijn gericht op het vergaren en reproduceren van kennis. Jazeker, het hoort erbij en zonder de vakkennis ga je een opleiding niet met een diploma afronden.
Fingerspitzengefühl
Maar de échte wijsheid die je nodig hebt bij belangrijke keuzes in je leven gaat veel verder dan de kennis uit de boeken. Het is het combineren van feitenkennis, in scenario’s denken én je gevoel (h)erkennen. Gevoel? Jazeker, je onderbuik, je fingerspitzengefühl, je onderbewustzijn.
Wijsheid is niet alles plat redeneren met je brein. Nee, er is stilte voor nodig. Een pas op de plaats maken.
Ik zie studenten soms als een malle op een spreekwoordelijke rotonde rondrennen zonder enig idee welke afslag ze moeten of kunnen nemen. Ze vliegen overal voorbij zonder te zien waar een afslag naartoe leidt.
Mijn advies is dan om in het midden van de rotonde te gaan zitten en te wachten tot het stof gedaald is. Kijk dan eens goed om je heen, beschrijf alle richtingen zo goed mogelijk en beeld je in dat je vanaf het midden de diverse afslagen een eindje inloopt. Neem er de tijd voor.
Wat doet dit met je? Word je er blij van? Krijg je juist stress? Past dit bij je? Zie je jezelf in die situatie? Ga zo alle afslagen langs, ook de minder aantrekkelijke, want het weten wat je níet wilt is minstens zo verhelderend.
Schuurpapier
Soms stuit je op een ‘doodlopende weg’. Zelfs het nemen van een verkeerde afslag in het leven kan achteraf een cadeautje in schuurpapier blijken te zijn. Het is oncomfortabel nuttig! Het leven zélf leert ons namelijk de grootste lessen. Het onderbewuste en het gevoel spelen een grote rol.
Kennis haal je uit de boeken, maar levenswijsheid verzamel je door teleurstellingen te incasseren, afscheid te nemen van iets of iemand, overwinningen te vieren, van alle blije of verdrietige gebeurtenissen die op je pad komen.
Het voedt en ontwikkelt je EIGEN wijsheid. En deze wijsheid heeft je veel te vertellen als je de tijd neemt om ernaar te luisteren.
Marianne Timmerman-Hollander is studentendecaan voor het domein Gezondheid & Welzijn
