’s Ochtends vroeg. Op het perron. Koude handen, lauwe koffie. Ik kijk op het bord. Vertraging. Natuurlijk. Om me heen schuiven mensen langzaam dichter naar elkaar toe. Rugzakken tegen rugzakken, schouders tegen jassen. De tweede klas verandert in een mierenhoop.
Op zoek naar een lege zitplek loop ik langs de eerste klas. Stil. Leeg. Een paar stoelen hier en daar bezet. Alsof we collectief hebben afgesproken dat dit stuk trein er vooral voor de sier is. Niet te betalen, maar wel altijd beschikbaar.
Opnieuw duurder
Dat beeld blijft hangen. Zeker als je bedenkt wat reizen tegenwoordig kost. Een normaal kaartje is al duur genoeg, en toch wordt de trein opnieuw duurder. Vanaf 2026 gaan de prijzen weer omhoog. Niet omdat de trein ineens sneller wordt. Of betrouwbaarder. Maar omdat kosten stijgen. Dat is het verhaal. Elke keer weer.
En juist dát wringt. Want reizen met de trein zou aantrekkelijker moeten zijn. We moeten duurzamer leven, minder autorijden, vaker het openbaar vervoer pakken. Maar in de praktijk gebeurt het tegenovergestelde. Met de auto of vliegtuig gaan is vaak goedkoper.
Heen en weer
Laatst viel het kwartje pas echt. Niet op het perron, maar op de luchthaven. Ik vloog voor tachtig euro retour naar Alicante. Zon, zee, Spanje. Terwijl ik daar zat, bedacht ik me dat ik met de NS voor ongeveer datzelfde bedrag ook van Groningen naar Maastricht kan. Heen en weer. Geen vakantiegevoel, geen strand. Wel overstappen en even lang onderweg.
En daar schuurt het. Ik weet dat een vliegtuig veel meer uitstoot dan een trein. Ik wíl graag duurzaam zijn. Ik wil die trein nemen. Maar waarom moet ik daar zoveel meer geld voor betalen? Waarom voelt de groene keuze als een luxeproduct, terwijl de vervuilendere optie vaak goedkoper is? Alsof je wel het juiste moet doen, maar daar dan wel flink voor moet betalen.
Dure gewoonte
Misschien zit daar het probleem. De trein moet verleiden, maar doet dat al lang niet meer. Zolang de eerste klas leeg blijft, de tweede klas uitpuilt en een vlucht naar Spanje goedkoper is dan een rit door eigen land, voelt het openbaar vervoer niet als een logische keuze. Meer als een dure gewoonte. En een gebrek aan beter.
Famke Schirm is student Journalistiek
