Mag een werkgever eisen dat je dag en nacht bereikbaar bent? Er komt een nieuw artikel in de collectieve arbeidsovereenkomst CAO HBO onderwijs, dat aangeeft dat je het recht hebt om onbereikbaar te mogen zijn. In principe heeft het artikel verstrekkende gevolgen voor de wijze van communiceren tussen medewerkers en studenten van Windesheim.
Het recht op onbereikbaar zijn is iets wat ik in principe van harte ondersteun. Want soms lijkt het alsof je altijd per direct moet reageren, als er bijvoorbeeld een vraag binnenkomt per telefoon-/Skype-/Teamsgesprek/mail. Maar dat is eigenlijk niet altijd waar te maken, gezien de werkload die we met zijn allen al hebben.
Worsteling
Hoe ga ik dit recht op onbereikbaar zijn in de praktijk waarmaken? Zal ik mijn telefoon uitzetten? Een extra laptop kopen zonder Windesheim systemen? Me afmelden bij alle diensten? Of gewoon wel zien dat meldingen binnenkomen, maar er verder niets mee doen en dan pas de volgende werkdag reageren?
Kan ik dat maken, dat ik niet reageer terwijl het misschien een spoed vraag is? Ik voel de worsteling al? Het niet bereikbaar zijn geeft veel dillema’s. Ik geloof dat ik zelf wel heel erg bereikbaar ben, als ik mijn lijst van programma’s om te communiceren mag geloven.
Privégebruik
Veel van die systemen zijn ook nog eens niet netjes gescheiden wat betreft gebruik (werkgebruik, privé, vereniging en forums lopen door elkaar).
Als ik die allemaal aan heb staan, hoe kan ik dan onbereikbaar zijn voor het werk? Ik zou applicaties uit kunnen zetten, of doen alsof ze tussen 17.30 en 8.30 uur niet bestaan. Maar kan dat wel? Moet ik mijn leven anders gaan ordenen? Systemen beter scheiden, nieuwe accounts aanmaken?
Urgentie
Mijn conclusie is dat het nu nog even makkelijker is om niets te veranderen en maar gewoon bereikbaar te blijven. Wat niet wil zeggen dat ik altijd antwoord. Maar wel dat ik alles bekijk en dan zelf de afweging maak of ik bereikbaar ben voor die persoon. Dat laat ik dan afhangen van urgentie, tijdstip, mijn eigen activiteiten en mijn gevoel of ik op dat moment met mijn werk bezig wil zijn.
Hoe zouden de vakbonden dit zien? Ik wacht in elk geval de formele tekst in de CAO af. Ik denk dat iedereen eens zou moeten nadenken wat dit nieuwe recht voor jou kan betekenen.
Cor Niks is docent psychomotorische therapie bij de calo
Beste Cor, een mooie column waarin je beschrijft hoe werk en privé door elkaar kunnen lopen. Vaak horen bij rechten ook plichten. Hoe kijk jij aan tegen de plicht om collega’s niet buiten werktijd maar uitsluitend binnen werktijd te mailen of te bellen (tenzij zich een noodsituatie voordoet)? Ben jij zelf iemand die regelmatig collega’s buiten werktijd benaderd? Zo ja, weet jij dan ook of zij dat wel op prijs stellen of niet?