Kijk jij ook wel eens in de spiegel om te concluderen: ik ga steeds meer op mijn moeder lijken? Enige tijd geleden werd op de collega-appgroep van de opleiding geobserveerd: studenten lezen geen kranten meer. Conclusie: en daarom is het ook achterhaald om kranten nog langer in te zetten in het onderwijs.
Toen ik zelf studeerde, stuurde mijn moeder mij regelmatig per post uitgeknipte krantenartikelen waarvan ze vond dat ik ze moest lezen, met roze highlight mijn naam erop, om ze niet te verwarren met de artikelen bestemd voor mijn broertje.
Nu ik zelf jongvolwassen kinderen heb, app ik ze screenshots van artikelen waarvan ik hoop dat ze er zo nieuwsgierig van worden dat ze eens om de inloggegevens van de NRC of de Trouw te vragen. Maar tot mijn spijt blijven de twee vinkjes meestal grijs, totdat er iets is wat ze van míj willen, zoals geld voor de boodschappen.
Toegroeien
Is het inderdaad een achterhoedegevecht om studenten tegenwoordig nog aan de krant te willen helpen? In het licht van het in het onderwijs vaak gehoorde motto ‘aansluiten bij de belevingswereld van de student’ kan ik een heel eind met deze redenering meegaan. Maar nadat die aansluiting tot stand is gekomen, ben ik toch van mening dat we niet moeten vergeten om er ook voor hen níeuwe werelden naast te zetten.
Zodat ze ook iets zullen tegenkomen wat ze nog niet kennen. Wat wordt er anders eigenlijk geleerd? Kinderboekenschrijver Paul Biegel had een vergelijkbaar antwoord op opmerkingen van critici op zijn werk dat hij voor kinderen te moeilijke taal gebruikte: “Kinderen moeten naar ons toegroeien, wij moeten niet naar hen neerbuigen.”
Desinformatie
En alleen al omdat de waarheid mij pijn doet – veel van mijn jongere collega’s lezen ook al geen krant meer, heb ik gemerkt – ga ik toch proberen te laten zien wat je met de krant nog steeds allemaal kan behalve hoedjes vouwen. En ook dat dat wel degelijk relevant is, juist in deze tijd van polarisatie. Bovendien, als je kijkt naar mijzelf toen en nu, is het misschien nog niet te laat?
Waarom zou je überhaupt kranten in je lessen willen gebruiken? Nou, bijvoorbeeld om te helpen desinformatie te bestrijden. Om studenten te leren kritisch te lezen en verschillende perspectieven tot zich te nemen. Alleen al omdat het lezen van goedgeschreven tekst bijdraagt aan hun vocabulaire en taalvaardigheid.
Neem eens een aantal kranten mee de klas in, laat studenten uit verschillende kranten over hetzelfde nieuws lezen. Zo maken ze kennis met de toon die kranten voeren, met hoe kranten hun doelgroep aanspreken met subtiel van elkaar verschillende fotokeuzes van hetzelfde moment, met het feit dat ze allemaal nét een andere ‘kleur’ hebben en hoe je die kunt herkennen.
Debatteren
Laat ze vervolgens debatteren over het nieuws, met argumenten die ze gevonden hebben, geef ze een rol waarin ze de mening van een ander moeten vertolken, waarin ze zich misschien nog nooit hebben verdiept.
Moet dat per se met krant? Kan het niet met artikelen van online nieuwsaanbieders en sociale media? Zeker, dat kan ook. En laat ze er vooral filmpjes en posts van andere bronnen bij zoeken, zodat ze ervaren wat de verschillen zijn. Gebruik vooral beide, zo lang kranten nog bestaan, en maak ook gebruik van programma’s op tv. Veel journalisten van kwaliteit werken nog steeds bij de echte krant of bij een ‘ouderwets’ nieuws- of achtergrondtelevisieprogramma.
En heel misschien zijn er aan het eind van de rit toch een paar studenten die – net als ik ooit – geïnspireerd raken en besluiten een abonnement te nemen op een krant.
Ariane Niemeijer is docent Engels bij domein BMR en geeft daarnaast PPR-modules over kunstzinnige ontwikkeling
